Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Türkiye’deki üniversitelerdeki kadın akademisyen oranına ilişkin dikkat çeken verileri paylaştı. YÖK’ün yaptığı açıklamaya göre, 184 bin 21 öğretim elemanının 86 bin 489’unu kadınlar oluşturuyor, bu da üniversitelerdeki akademik personelin yüzde 47’sinin kadın olduğunu gösteriyor. Bu oran, şimdiye kadar ulaşılabilen en yüksek seviyeyi temsil ediyor.
2024 yılı itibarıyla, Türkiye’deki üniversitelerde toplam 7 milyon 330 bin 932 öğrenci eğitim alırken, bu öğrencilerin 3 milyon 873 bin 437’sini kadınlar oluşturuyor. Bu da kadınların öğrenci sayısındaki oranını yüzde 53’e yükseltiyor. Kadın öğrenciler, üniversitelerde farklı seviyelerde öğrenim görüyor. Önlisans düzeyinde kadın öğrenciler, toplam öğrencilerin yüzde 54’ünü, lisans düzeyinde ise yüzde 52’sini oluşturuyor. Yüksek lisans ve doktora programlarında da kadınların oranı sırasıyla yüzde 50 ve yüzde 51 seviyelerinde.
Kadın Akademisyenlerin Artışı ve Pozitif Ayrımcılık
YÖK’ün 2023 yılında aldığı kararla, 34 yaş ve üzerindeki kadınlar için Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda ek kontenjan uygulanmaya başlandı. Bu adım, eğitim hayatını yarıda bırakan ve farklı sebeplerle devam edemeyen kadınların üniversite eğitimi alma fırsatını elde etmelerini sağladı. Bu uygulama, kadınların yükseköğretimdeki temsili için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kadın Araştırma Görevlisi ve Öğretim Görevlisi Oranı Erkeklerin Önünde
Üniversitelerde kadın akademisyenlerin oranı sadece öğretim elemanlarıyla sınırlı kalmıyor. YÖK verilerine göre, kadın araştırma görevlilerinin oranı yüzde 55, öğretim görevlisi kadrosunda ise kadınların oranı yüzde 52 seviyesinde. Bu oranlar, kadınların akademik alanda giderek daha fazla söz sahibi olduklarını ve erkekleri geride bıraktıklarını gösteriyor. Türkiye’deki üniversitelerde profesörlerin yüzde 35’ini, doçentlerin yüzde 43’ünü ve doktor öğretim üyelerinin yüzde 48’ini kadınlar oluşturuyor.
Kadın Hakları ve Şiddet Konusunda Akademik Çalışmaların Artışı
Üniversitelerde kadın hakları ve kadına yönelik şiddetle mücadele konularında yapılan akademik çalışmalar da artış gösterdi. 2024 yılında, fırsat eşitliği alanında 12 tez ve 192 yayın yapılırken, kadın hakları üzerine 25 tez ve 675 yayın gerçekleştirildi. Kadına yönelik şiddet konusunda ise 148 tez ve 4 bin 142 yayın hazırlandı. Yükseköğretim kurumu, kadın hakları ve şiddetle mücadele konularındaki bu çalışmaların daha da artması gerektiğini vurguluyor.
YÖK tarafından açıklanan veriler, Türkiye’deki üniversitelerde kadın akademisyenlerin önemli bir yer tutmaya devam ettiğini ve eğitimde fırsat eşitliği konusunda kayda değer ilerlemeler sağlandığını ortaya koyuyor. Bu adımlar, kadınların eğitimdeki yerini güçlendirecek ve toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda daha fazla farkındalık yaratılmasına katkı sağlayacak.
