1. 🧬 Hormon Dengesizlikleri
-
Östrojen-progesteron dengesi, özellikle adet döngüsü, doğum kontrolü, hamilelik ve menopoz dönemlerinde bozulabilir.
-
Tiroid sorunları (hipotiroidi) → metabolizmayı yavaşlatır.
-
PCOS (Polikistik Over Sendromu) → insülin direnci ve karın çevresi yağlanması yapar.
Östrojen-progesteron dengesi, özellikle adet döngüsü, doğum kontrolü, hamilelik ve menopoz dönemlerinde bozulabilir.
Tiroid sorunları (hipotiroidi) → metabolizmayı yavaşlatır.
PCOS (Polikistik Over Sendromu) → insülin direnci ve karın çevresi yağlanması yapar.
🔎 Belirtiler: Adet düzensizliği, yorgunluk, karın yağı, tatlı isteği
2. 🍞 İnsülin Direnci ve Kan Şekeri Dalgalanmaları
-
Aşırı karbonhidrat tüketimi → insülinin fazla salgılanması → yağ depolama eğilimi artar.
-
Sıklıkla göbek çevresinde kilo yapar.
🔎 Belirtiler: Yemek sonrası uyuklama, ani açlık krizleri, bel çevresinde yağlanma
3. 💤 Yetersiz ve Kalitesiz Uyku
-
6 saatten az uyumak kortizol ve ghrelin (açlık hormonu) düzeyini artırır.
-
Gece uykusuzlukları, metabolizmayı bozar, iştahı artırır.
🔎 Belirtiler: Sabah yorgunluğu, gece atıştırmaları, kontrolsüz iştah
4. 😫 Kronik Stres ve Yüksek Kortizol
-
Kortizol uzun vadede yağ depolamayı artırır, özellikle karın çevresinde.
-
Ayrıca duygusal yeme davranışlarını tetikler.
🔎 Belirtiler: Gece tatlı krizleri, duygusal yeme, karın yağı
5. 💊 Bazı İlaçlar
-
Antidepresanlar, doğum kontrol hapları, bazı antipsikotikler ve kortizon türevleri kilo alımına neden olabilir.
🔎 Ne yapılmalı? İlacı kendi başınıza bırakmayın; doktorunuzla alternatifleri konuşun.
6. 🥱 Hareketsizlik (Sedanter Yaşam)
-
Masa başı iş, gün içinde az hareket etmek → kas kütlesi azalır, yağ oranı artar.
-
Kaslar azaldıkça metabolizma hızı düşer.
🔎 Tavsiye: Günde 30 dakika yürüyüş bile fark yaratır.
7. 🧁 Duygusal Yeme Alışkanlıkları
-
Üzüntü, yalnızlık, stres gibi duygulara karşılık yeme davranışı kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır.
-
Duygusal açlık, fiziksel açlıktan ayırt edilmelidir.
🔎 Belirtiler: Stresli anlarda ani atıştırmalar, suçluluk hissi sonrası yeme
✅ Ne Yapmalı?
-
Kan testleri ile hormon ve tiroid düzeylerinizi kontrol ettirin.
-
İnsülin direnci için açlık şekeri ve HOMA-IR testi yaptırabilirsiniz.
-
Beslenme alışkanlıklarını gözden geçirin: lifli gıdalar, sağlıklı yağlar, protein ön planda olsun.
-
Uyku ve stres yönetimi en az diyet kadar önemlidir.
-
Gerekirse bir diyetisyen ve endokrinolog ile çalışın.
