Kanada’nın Newfoundland bölgesinde gerçekleştirilen uzun soluklu arkeolojik kazılar sırasında, deniz kabuklarından yapılmış yedi küçük wampum boncuğu keşfedildi. Uzmanlar, bu boncukların bölgede şimdiye kadar bulunan ilk wampum örnekleri olabileceğine dikkat çekiyor.
Temmuz ayında Ferryland kasabasındaki Colony of Avalon adlı tarihi yerleşim alanında bulunan bu boncuklar, 17. yüzyıla ait Avrupa kökenli bir koloninin merkezinde ortaya çıktı. Bölge, aynı zamanda yerli halk ile ticaretin yapıldığı önemli bir merkez olarak biliniyor.
Kazıyı gerçekleştiren arkeoloji öğrencisi Calum Brydon, bulduğu nesnelerin ne olduğunu hemen anlayamadı. Ancak kısa süre içinde kazıya liderlik eden deneyimli arkeologlar, söz konusu objelerin wampum boncukları olduğunu tespit etti.
Bölgede Bir İlk
Memorial Üniversitesi’nden arkeolog Barry Gaulton, boncukların koloniye ait büyük bir yapının içindeki çöp tabakasında bulunduğunu açıkladı. Gaulton, “Colony of Avalon’da 30 yılı aşkın süredir devam eden kazı çalışmaları boyunca daha önce hiç wampum boncuğuna rastlanmamıştı,” diyerek bu keşfin önemine vurgu yaptı.
Gaulton ayrıca, Newfoundland ve Labrador bölgesinde bugüne kadar wampum boncuğu örneğinin görülmediğini belirtti.
Wampum Nedir?
Wampum, İngiliz yerleşimcilerin kullandığı bir isim olup Algonquin dilindeki “wampumpeag” kelimesinden türemiştir ve “beyaz kabuk boncuklardan oluşan ip” anlamına gelir. İlk dönemlerde bu boncuklar, yerli halk tarafından özellikle törenlerde, savaş ilanlarında veya anlaşmaların simgesi olarak kullanılan kemer ve kolyaların yapımında kullanılırdı.
Daha sonraları ise, Avrupa’dan gelen sömürgecilerle yapılan ticarette bir çeşit para birimi olarak değerlendirildiler. Gaulton, Ferryland’de bulunan boncukların da benzer bir ticari yolla bölgeye ulaşmış olabileceğini düşünüyor. Boncukların, yerli halktan Hollandalı veya New Englandlı tüccarlar aracılığıyla buraya gelmiş olma ihtimali yüksek.
Tahmini Tarihlendirme ve Köken
Boncukların şekli ve delme tekniği incelendiğinde, yaklaşık olarak 1600’lü yılların başında üretildikleri tahmin ediliyor. Gaulton’a göre, bu boncuklar 1640-1650 yılları arasında Colony of Avalon’a ulaşmış olabilir.
Bulundukları katman, 17. yüzyılın ortalarından sonlarına tarihlenen evsel atıklara ait bir tabaka ve boncukların bu dönemde kaybolmuş ya da atılmış olabileceği düşünülüyor.
Wampum boncukları genellikle Kanada’daki İlk Uluslar (First Nations) topluluklarıyla ilişkilendirilir. 17. yüzyılda Newfoundland’da yaşayan Mi’kmaq halkı da bu topluluklardan biridir. Ancak Gaulton, boncukların kesin olarak kim tarafından ve hangi bölgede yapıldığına dair henüz net bir bilgi olmadığını belirtiyor.
Bu önemli keşif, Newfoundland’daki tarih ve kültürel etkileşimlerin anlaşılması açısından büyük bir adım olarak kabul ediliyor. Arkeologlar, önümüzdeki yıllarda yapılacak detaylı analizlerle boncukların kökeni ve bölgedeki ticaret ağı hakkında daha fazla bilgi edinmeyi hedefliyor.
